Eten uit de
supermarkt, voorgesneden groenten in plastic, bespoten massaproductie? Er is
een alternatief: ga wildplukken! Overal verkrijgbaar, altijd vers, gratis en
een mooie manier om buiten in de vrije natuur buiten te zijn. Of zelf in je
eigen tuin. In iedereen schuilt nog de tienduizenden jaren ervaring van de
jager – verzamelaar! In deze blog geef ik een aantal voorbeelden van alledaagse
planten die, vaak onverwacht, eetbaar zijn!
Er zijn in
Nederland honderden soorten eetbare planten. Bekende voorbeelden zoals tamme
kastanjes en bramen maar ook minder voor de hand liggende.
Wist je dat
bijvoorbeeld zevenblad prima te eten is? De Romeinen brachten deze plant
naar de lage landen om als voedsel te dienen. Inmiddels is de oorspronkelijke
functie van het zevenblad vergeten en zien we de plant toch met name als een
snelle groene woekeraar die vooral schaduwrijke plekken in de tuin binnen de
kortste keren helemaal overgroeid. Niet grijpen naar de gifspuit of
gefrustreerd toekijken hoe de groene invasie alles overneemt, maar opeten!
Vooral het jonge blad smaakt lekker en heeft wel wat weg van peterselie. Erg
lekker is een zelfgemaakte zevenbladpesto. Ook is het frisse jonge blad dat in
het voorjaar tevoorschijn komt toe te voegen aan een zelfgemaakte salade.
 |
| Zevenblad // Aegopodium podagraria |
Ook de vaak
vervloekte paardenbloem krijgt ineens een hele andere betekenis als
gebakken hap in de pan. De wortels van deze bekende plant smaken na schillen en
koken en bakken wel wat naar gebakken aardappeltjes met een licht bittere
‘afterbite’. De nog niet geopende bloemknoppen zijn erg lekker als groot
uitgevallen kappertjes. Geloof me, het wilde alternatief is echt een stuk
lekker dan dan die potjes uit de supermarkt. Bovendien is de voldoening groot
om je eigen voedsel te vinden tijdens een verfrissende dag buiten.
 |
| paardenbloem // Taraxacum officinale |
Een andere
lekkere knabbelkandidaat is het driekleurig viooltje. Dit kleine
plantje staat half verwilderd in veel (moes)tuinen. De bloemetjes zijn erg
lekker om zo uit vuistje op te knabbelen of om een frisse salade wat extra
kleur te geven.
 |
| driekleurig viooltje // Viola tricolor |
Het madeliefje is vooral
bekend door met maken van kransjes in je haar en het overal voorkomen in
grasvelden in parken, sportvelden etc. Minder bekend is dat de bloemen en
knoppen prima te eten zijn. Erg lekker zijn nog dichte bloemknoppen bewaard is
potten met azijn: madeliefjeskappertjes. Lekker voor onder andere door de pasta
en de salade. Ook zijn de jonge blaadjes eetbaar. Het madeliefje bloeit vrijwel
het hele jaar door. Kappertjes zijn dus het hele jaar te verzamelen (wel
opletten of je niet verzameld op een hondenveldje).
 |
| madeliefje // Bellis perennis |
In de bossen
wemelt het ook van allerlei lekkers. Vooral in het najaar kun je op veel
plekken in de Nederlandse bossen een aardig maatje bij elkaar scharrelen.
Net als het
zevenblad is de tamme kastanje via de Romeinen in ons land terecht gekomen.
Deze boom is ter herkennen aan de gezaagde bladeren en de stekelige omhulsels
(lijkend op egels) waarin de noten zitten. De kastanjes zijn goed te roosteren
in de oven: snij in elke noot wel even een kruisje met een mesje om te
voorkomen dat de noot ploft in plaats van poft. Na een kwartier roosteren bij
ongeveer 180oC zijn de noten gaar en kunnen gepeld worden. De noten
kunnen zo worden gegeten of gaan lekker door de salade.
 |
| tamme kastanje // Castanea sativa |
Walnoten
vallen in de herfst van de bomen, klaar om gepeld en opgegeten te worden voor
de oplettende wandelaar. Wie kent niet de heerlijke combinatie van walnoten en
(oude)kaas. Ook in combinatie met andere (wildpluk)noten zijn walnoten een
lekkere snack.
 |
| Walnoot // Juglans |
Brandnetels....iedereen
kent ze en vooral de brandharen. Er komen in Nederland twee soorten brandnetels
waarvan de grote brandnetel het bekendste is. Deze plant komt overal voor
waar de bodem rijk is aan voedsel: tuinen, parken, slootkanten etc. Op zulke plekken
kunnen dan hele bossen ontstaan. De brandnetel is na koken prima te eten.
Vooral in de soep doet deze prikker het goed. Het lekkerst zijn de jonge
bladeren die vooral in het voorjaar veel te verzamelen zijn. Tijdens kort koken
gaan de brandharen kapot en wordt het mierenzuur (dit is het spul dat zo jeukt
als je geprikt wordt) afgebroken.
 |
| Grote brandnetel, Urtica dioica |
De reuzenbalsemien
is vooral bekend om de openspringende zaaddozen en de grote roze bloemen. Niet
iedereen is even blij met deze exoot uit de Himalaya die grote stukken
overwoekeren. De jonge scheuten in het voorjaar zijn eetbaar en in de late
zomer en het begin van de herfst verschijnen de zaden die naar nootjes smaken.
De donkerbruine zaden smaken goed uit het vuistje maar gaan ook prima door de
ontbijtgranen.
 |
| reuzenbalsemien // Impatiens glandulifera |
Look- zonder- look is een kruid dat vooral veel
te vinden is langs bosranden. In het voorjaar komen de rondachtige bladeren
tevoorschijn gevolgd door kleine witte bloempjes. Bij het fijnwrijven van de
blaadjes komt er een uiachtige geur vrij. Je kunt een lekkere knoflookachtige
saus maken van mayonaise met wat look – zonder look blaadjes er door. Ook kun
je een neutrale olie (bijvoorbeeld zonnebloemolie) een lekkere smaak geven door
een handje blaadjes toe te voegen en het geheel een paar dagen laten trekken.
 |
| Look-zonder-look // Alliaria petiolata |
De meeste
mensen kennen riet als oeverplant en voor daken. In het voorjaar is de
binnenkern zacht en fris van smaak. Het kost heel wat werk om je maatje bij
elkaar te scharrelen met riet. Maar als lekkere snack langs de waterkant is
riet aan te raden.
 |
| echt riet // Phragmites australis |
Deze planten
zijn maar een paar voorbeelden van al het eetbaars dat in de natuur te vinden
is. Er zijn nog veel meer mogelijkheden. De beste manier is: ga er lekker op
uit in het groen en voel, ruik, proef maar vooral: geniet!
Over de auteur: Ik ben al mijn
hele leven lang geïnteresseerd in de natuur en alles wat daarin leeft. In 2008
ben ik afgestudeerd aan de Wageningen Universiteit (Bos – en Natuurbeheer). Graag
ga ik aan de slag als ecoloog op het gebied van flora en fauna. Ook ben ik
graag bezig met kennis op het gebied van voedsel uit de natuur (onder andere het
wildplukken, vandaar dit artikel!) en enthousiast hardloper. Ik ben getrouwd en
woon in Wageningen.
